تفاوت پت اسکن و گاما اسکن چیست؟
در این نوشتار میخواهیم بدانیم که تفاوت پت اسکن و گاما اسکن در چه چیزهایی است. با ما همراه باشید تا ضمن مقایسه آنها فرق آنها را بگوییم
پت اسکن (PET Scan) و گاما اسکن (Gamma Scan) هر دو تکنیکهای تصویربرداری پزشکی هستند که برای تشخیص و ارزیابی بیماریها به کار میروند، اما از نظر اصول عملکرد، نوع اطلاعاتی که ارائه میدهند و کاربردهای بالینی تفاوتهای قابل توجهی دارند.
پت اسکن (PET Scan)
1. اصول عملکرد:
– پت اسکن از رادیوایزوتوپها استفاده میکند که به طور خاص به بافتهای فعال متابولیکی تزریق میشوند. معمولترین رادیوایزوتوپ مورد استفاده در پت، فلورودئوکسیگلوکز (FDG) است که یک شکل رادیواکتیو گلوکز است.
– این ماده به سلولهای فعال متابولیکی مانند سلولهای سرطانی جذب میشود. پس از تزریق، بیمار باید مدتی صبر کند تا ماده رادیواکتیو در بدن توزیع شود.
2. تصویربرداری:
– پس از آنکه ماده رادیواکتیو در بدن توزیع شد، دستگاه پت اسکن با اندازهگیری تابش گاما که توسط این مواد تولید میشود، تصاویری از فعالیت متابولیکی بافتها تهیه میکند.
– تصاویر به دست آمده نشاندهنده فعالیت متابولیکی بافتها هستند و میتوانند نواحی غیرطبیعی را شناسایی کنند.
3. کاربردها:
– پت اسکن معمولاً برای تشخیص سرطان، ارزیابی پاسخ به درمان و شناسایی عفونتها یا اختلالات مغزی مانند بیماری آلزایمر استفاده میشود.
– این روش توانایی شناسایی تغییرات زودهنگام در متابولیسم سلولی را دارد.
گاما اسکن (Gamma Scan)
1. اصول عملکرد:
– گاما اسکن نیز از مواد رادیواکتیو استفاده میکند، اما معمولاً این مواد به صورت مستقیم به نواحی خاصی از بدن تزریق نمیشوند. بلکه ممکن است برای بررسی عملکرد اندامها یا سیستمهای خاصی مانند تیروئید یا قلب مورد استفاده قرار گیرند.
– در این روش نیز تابش گاما توسط یک دوربین مخصوص ثبت میشود.
2. تصویربرداری:
– دوربین گاما تابش را جمعآوری کرده و تصاویر دو بعدی یا سه بعدی از نواحی مورد نظر ایجاد میکند.
– تصاویر معمولاً نشاندهنده توزیع ماده رادیواکتیو در اندامها هستند و اطلاعات بیشتری درباره عملکرد آن اندام ارائه میدهند.
3. کاربردها:
– گاما اسکن بیشتر برای ارزیابی عملکرد اندامهایی مانند تیروئید، قلب و کلیهها استفاده میشود.
– همچنین برای شناسایی عفونتها یا تومورها نیز کاربرد دارد.
تفاوتهای کلیدی
– نوع اطلاعات: پت اسکن بیشتر بر روی فعالیت متابولیکی تمرکز دارد در حالی که گاما اسکن بیشتر بر روی توزیع مواد رادیواکتیو و عملکرد اندامها متمرکز است.
– مواد رادیواکتیو: نوع مواد رادیواکتیوی که در هر دو روش استفاده میشود متفاوت است؛ پت معمولاً بر اساس متابولیسم سلولی عمل میکند در حالی که گاما بیشتر بر اساس توزیع فیزیکی مواد عمل دارد.
– تصاویر تولید شده: تصاویر پت نشاندهنده فعالیت متابولیک هستند در حالی که تصاویر گاما بیشتر نمایانگر توزیع فیزیکی ماده رادیواکتیو هستند.